رک اوت دور ( رک OUTDOOR )

رک محفظه ای فلزی است که برای نگهداری تجهیزات الکتریکال مورد استفاده قرار میگیرد. به صورت کلی در دو دسته اصلی رک های ایندور و رک های اوت دور طراحی و تولید می گردد. رک های نرمال یا InDoor برای فضاهای داخلی طراحی شده و تولید شده اند. لذا در مقابل نفوذ آب و شرایط آب و هوایی نامساعد مقاوم نیستند. در صورتی که رک Out Door یا بیرونی به گونه ای طراحی و ساخته شده است که می تواند در شرایط نامساعد آب و هوایی از تجهیزات شبکه و الکتریکال نصب شده درون رک محافظت نماید .

عموما این نوع از رک‌ OutDoor در مکان‌هایی مثل محیط‌ های باز کارخانه‌ها، در جاده‌ها، بزرگراه ها و خیابان‌ها استفاده می‌شوند. این رک‌ها با توجه به اصول خاصی ساخته می‌شود زیرا این محفظه‌های فلزی علاوه بر محافظت تجهیزات شبکه، UPS و باتری در مقابل عوامل محیطی و بیرونی نیز محافظت می‌کنند. همچنین این رکها باعث امکان جلوگیری از دسترسی‌های غیرمجاز به داخل محفظه رک OutDoor می‌شود. در ساخت این رک‌ها از استانداردهای ویژه ای تبعیت می‌کنند تا به طور مناسب از تجهیزات داخلی خود مراقبت کنند. این محفظه‌های فلزی به طور متنوع در طرح‌ها و اندازه‌های مختلف در بازار موجود است.

رک بارانی

رک IP دار الیماکول که به نام های رک بارانی یا رک IP (رک آی پی) نیز نامیده میشود، به انواعی از جعبه های فلزی محافت شده گفته می شود که در محبط های غیر مسقف و غیر پوشیده مانند جاده های بین شهری، فضاهای شهری، محوطه های کارخانجات صنعتی و دکل ها نصب و راه اندازی می گردد. رک IP دار عمدتا جهت قرار دادن تجهیزات الکتریکی و مخابراتی مانند سوئیچها، UPS و باتری طراحی و ساخته می شوند. این نوع از کابینت های فلزی به دلیل شرایط خاص عملکردی خود، الزاما دارای مشخصات خاص جهت کارکرد در محیط بیرون و عدم نفوذ آب و غبار به داخل خود باشند. ضمنا لازم است که الزاماتی در زمان طراحی و مدلسازی آنها در نظر گرفته می شود که تجهیزات داخل کابینت OutDoor را در مقابل سرقت و دزدی محفاظت می کند.

انواع رک بارانی IP

رک بارانی IP فلزی ( رک اوت دور) در انواع کابینت فلزی دکلی (کابینت فضای باز دیواری) و کابینت ایستاده یا زمینی (  کابینت فلزی کافو نوری ) به صورت رک تک کابین، رک دو کابین، رک چند کابین یا رک چند سلولی، طراحی و تولید می شود. با توجه به اینکه این رکها عمدتا براساس پروژه های مخابراتی و مانیتورینگ طراحی و ساخته میشوند، دارای ابعاد سفارشی براساس کاربرد و محل مصرف می باشند.

ویژگی‌ های رک اوت دور

• مدیریت آسان
• دسترسی راحت تر به تجهیزات
• محافظت از تجهیزات در برابر عوامل محیطی مانند برف و باران و …

طراحی این محفظه‌های فلزی به شکلی است که در مقابل آب و هواهای مختلف مقاوم هستند و در مواردی مانند تغییر دما، رطوبت، گردوغبار، تگرگ، نور خوشید و … مقاومت دارند. البته لازم به ذکر است که رک‌های معمولی که برای محیط‌های داخلی طراحی شده‌اند در برابر نفوذ آب و شرایط آب و هوایی مختلف مقاوم نیستند. اما رک اوت دور یا همان رک بیرونی در برابر ناملایمات آب و هوایی نیز از تجهیزات داخل خود مراقبت می‌کند.

رک بارانی OutDoor معمولا به صورت دو جداره تولید می شوند و با تزریق فوم حرارتی پلی اورتان به عنوان عایق بین دو لایه ورق فلزی، می توان پرت حرارتی از بدنه رک صنعتی را به میزان بسیار زیادی کاهش داد و در شرایطی که این نوع از رک های صنعتی مجهز به خنک کننده باشند، می تواند منجر به افزایش عمر واحد کولینگ رک بارانی و کاهش مصرف انرژی الکتریکی برای تولید برودت به جهت کاهش افت حرارتی از بدنه کابینت بارانی شود. در صورتی که رک بارانی IP، دارای واحد خنک کننده رک تبریدی نباشد، بهتر است به صورت تک جداره طراحی و ساخته شود تا بخشی از حرارت تولیدی توسط تجهیزات الکترونیکی داخل باکس فلزی از طریق جداره ها به هوای بیرون منتقل گردد و از افزایش دمای داخل EnClosure در ساعات پیک دمای تابستان جلوگیری به عمل آید. این نوع از رک های فلزی IPدار صنعتی عمدتا در مناطق معتدل نصب و بهره برداری می شود و در مناطق گرمسیر مانند استانهای جنوب ایران، در صورت عدم نصب کولر کابینتی تبریدی Cabinet AC برای رک های IPدار، افزایش دمای داخل باکس فلزی و قطع سرویس دور از ذهن نمی باشد.

با توجه به اینکه کابینت های فلزی OutDoor در محیطهای غیر مسقف نصب نصب می گردد، همواره در معرض ریزش باران و نزولات جوی می باشد. به جهت جلوگیری از پوسیدگی و افزایش عمر کابینت های فلزی، بدنه کابینت فلزی از جنس ورق گالوانیزه ساخته می شود تا در مقابل رطوبت و باران، دچار زنگ زدگی و پوسیدگی نشود. کلیه سطوح داخلی و خارجی کابینت های فلزی توسط رنگ پودری الکترواستاتیکی پوشش داده میشود و در کوره با دمای بالا پخته میشود تا مقاومت در مقابل نفوذ رطوبت و باران را بیش از پیش افزایش داد.

سقف رک IP بارانی به صورت شیبدار و یا طرح شیروانی ساخته می شود تا باران و برف پس از ریزش بر روی سقف رک بارانی، به سمت اطراف رک بارانی سر خورده و از روی بدنه رک IP بارانی خارج شود.کلیه قسمت های رکهای بارانی توسط واشرهای پلیمری ویژه، هوابندی می شود تا از نفوذ هر گونه گرد و غبار، آب و ذرات پودری خارجی جلوگیری به عمل آید و کلیه الزامات رک IP بارانی تامین گردد.

رک IP دار

رک بارانی ای پی دار یا رک IP به معنای کابینت فلزی است که در مقابل ورود آب و غبار مقاوم است. رتبه بندی IP با درجه حفاظت که در استاندارد بین المللی EN60509 تعریف شده است، میزان حفاظت کابینت های دارای تجهیزات الکتریکی و الکترونیکی در برابر آب و غبارات را مشخص می سازد.

این رده بندی به صورت IP XY تعریف می شود که X به معنای سطح حفاظت در مقابل عبور ذرات جامد و Y به معنای سطح حفاظت در برابر عبور آب در زمانی که تجهیز در حال بهره برداری است، درجه بندی میشود. در تصویر ذیل، به صورت خلاصه این رده بندی تشریح شده است:

 تعریف سطح حفاظت X

X:0 به معنای اینست که هیچگونه حفاظتی در برابر ورود اجسام جامد خارجی با هر قطر و ضخامتی وجود ندارد. این بدین معنی است که هر نوع جسم خارجی امکان ورود به داخل رک IP بارانی را دارا است.

X:1 به معنای آنست که کلیه اجسام جامد که دارای یک بعد بزرگتر  از 50 میلیمتر است، امکان ورود به داخل کابینت فلزی بارانی را ندارد. به عنوان مثال، در این رده حفاظتی، دست انسان امکان ورود به داخل کابینت فلزی در زمان بهره برداری و بسته بودن درب های رک IP بارانی با میزان نیروی 50 نیوتن را ندارد.

X:2 به معنای آنست که کلیه اجسام جامد که دارای یک بعد بزرگتر  از 12.5 میلیمتر است، امکان ورود به داخل کابینت فلزی بارانی را ندارد. به عنوان مثال، در این رده حفاظتی، انگشت انسان امکان ورود به داخل کابینت فلزی در زمان بهره برداری وبسته بودن درب های رک بارانی با نیروی یک نیوتن را ندارد.

X:3 به معنای آنست که کلیه اجسام جامد که دارای یک بعد بزرگتر  از 2.5 میلیمتر است، امکان ورود به داخل کابینت فلزی بارانی را ندارد. به عنوان مثال، در این رده حفاظتی، ابزارآلات اعم از پیچ گشتی امکان ورود به داخل کابینت فلزی در زمان بهره برداری وبسته بودن درب های رک IP بارانی با نیروی یک نیوتن را ندارد.

X:4 به معنای آنست که کلیه اجسام جامد که دارای یک بعد بزرگتر از 1 میلیمتر است، امکان ورود به داخل کابینت فلزی بارانی را ندارد. به عنوان مثال، در این رده حفاظتی، سیم و مفتول های فلزی امکان ورود به داخل کابینت فلزی در زمان بهره برداری وبسته بودن درب های رک IP بارانی با نیروی یک نیوتن را ندارد.

X:5 به معنای آنست که امکان ورود غبار به داخل کابینت بارانی محدود شده است. در این رده حفاظتی، امکان ورود غبار به داخل رک با انرژی جنبشی ناشی از نیروی یک نیوتن وجود دارد، اما میزان ورود غبار به حدی است که عملکرد تجهیزات الکتریکی و الکترونیکی داخل رک بارانی در بازه زمانی 2 الی 8 ساعت مختل نمی گیرد.

X:6 به معنای آنست که امکان ورود غبار به داخل کابینت بارانی به هیچ عنوان وجود ندارد. در این رده حفاظتی، امکان ورود غبار به داخل رک با انرژی جنبشی ناشی از نیروی یک نیوتن وجود ندارد و اصطلاحا ضد غبار است.

تعریف سطح حفاظت Y

Y:0 به معنای آنست که آب می تواند به راحتی وارد کابینت فلزی بارانی شود و هیچکونه سپر محافظتی در برابر عبور آب پیش بینی نشده است.

Y:1 به معنای آنست که قطرات آب که به صورت عمودی بر روی رک IP بارانی در حال چکیدن است، نمی تواند به راحتی وارد کابینت فلزی بارانی شود. در این رده حفاظتی ورود آب به صورت بسیار محدود مجاز شمرده میشود.

Y:2 به معنای آنست که قطرات آب که با زاویه حداکثر 15 درجه نسبت به خط عمود بر روی رک بارانی در حال چکیدن است، نمی تواند به راحتی وارد کابینت فلزی بارانی شود. در این رده حفاظتی ورود آب به صورت بسیار محدود مجاز شمرده میشود.

Y:3 به معنای آنست که اسپری آب که با زاویه حداکثر 60 درجه نسبت به خط عمود بر روی رک IP بارانی در حال باریدن است، نمی تواند به راحتی وارد کابینت فلزی بارانی شود. در این رده حفاظتی ورود آب به صورت بسیار محدود در مدت زمان 3 دقیقه باریدن مجاز شمرده میشود.

Y:4 به معنای آنست که دوش آب که از تمامی زوایای و از تمامی جهت های کابینت فلزی بر روی رک بارانی در حال باریدن است، نمی تواند به راحتی وارد کابینت فلزی بارانی شود. در این رده حفاظتی ورود آب به صورت بسیار محدود مجاز شمرده میشود.

Y:5 به معنای آنست که جت آب (مانند آب خروجی از دستگاه کارواش خانگی) که از تمامی زوایای و از تمامی جهت های کابینت فلزی بر روی رک IP بارانی در حال باریدن است، نمی تواند به راحتی وارد کابینت فلزی بارانی شود. در این رده حفاظتی ورود آب به صورت بسیار محدود مجاز شمرده میشود.

Y:6 به معنای آنست که جت پرفشار آب (مانند آب خروجی از دستگاه کارواش صنعتی) که از تمامی زوایای و از تمامی جهت های کابینت فلزی بر روی رک بارانی در حال باریدن است، نمی تواند به صورتی که به تجهیزات الکتریکی و الکترونیکی داخل رک خسارت وارد نماید، وارد کابینت فلزی بارانی شود. در این رده حفاظتی ورود آب به صورت بسیار محدود مجاز شمرده میشود.

Y:7 به معنای آنست که در صورتی که رک IP بارانی در داخل مخزن آب به صورت مستغرق قرار گیرد و سطح فشار آب بر روی بالاترین نقطه رک بارانی، 15 سانتیمتر الی 1 متر ارتفاع باشد و مدت زمان تست 30 دقیقه باشد، هیچکونه آبی وارد رک بارانی نگردد.

Y:8 به معنای آنست که در صورتی که رک IP بارانی در داخل مخزن آب به صورت مستغرق قرار گیرد و سطح فشار آب بر روی بالاترین نقطه رک بارانی در طی زمان نامحدود وارد آید، هیچگونه آبی وارد رک بارانی نگردد.

امکانات رک OUTDOOR

رک اوت دور قابلیت‌ و اپشن های متعددی است که به صورت خلاصه به شرح ذیل است:

• قابلیت نصب روی دیوار، زیر سقف یا به روی فونداسیون بتنی
• دارای قفل الکترونیکی و یا دستی
• دارای محافظ قفل
• دارای پنل روشنایی
• دارای فن خنک کننده و تهویه
• دارای هیتر مناسب هنگام برودت هوا و کولر جهت مناطق گرمسیر
• دارای سینی داخلی
• دارای پاور ماژول
• دارای قابلیت جلوگیری از دیلم شدن درب

رک بارانی با کولینگ یکپارچه

با توجه به مشکلات بهره برداران در مناطق جنوب کشور، الیماکول توانسته است نوع ویژه ای از رکهای کافو بارانی را طراحی و تولید نماید که دارای خنک کننده تبریدی یکپارچه با بدنه رک کافو بارانی میباشد. عمدتا سیستم خنک کننده رک کابینتی یا Cabinet Air Conditioner بر روی درب رک IPدار و یا جداره جانبی کابینت فلزی نصب می شود. این روش مشکلات فراوانی را با خود به همراه دارد، از جمله این مشکلات افتادگی درب کابینت فلزی ناشی از وزن سیستم خنک کننده Enclosure، خطرات سقوط  مجموعه رک IP دار به دلیل گشتاور خمشی ناشی از افزایش طول بازوی مرکز جرمی مجموعه رک بارانی و کولر Enclosure و در نهایت، کاهش زیبایی بصری کابینت Enclosure دارای سیستم خنک کننده تبریدی می باشد.

تهیه و تنظیم: محمود حسین زارع

کارشناس ارشد تبدیل انرژی